Antykoncepcja mechaniczna

Antykoncepcja mechaniczna – prezerwatywy, spirale, kapturki, diafragma

Metody mechaniczne antykoncepcji polegają na stworzeniu bariery (przeszkody) utrudniającej dotarcie plemników do komórki jajowej (macicy, jajowodów). Ich bardzo dużą cechą jest to, że nie wpływają na układ rozrodczy w sposób bezpośredni, nie zakłócając tym samym płodności. Do tej grupy zalicza się: prezerwatywy, kapturki i gąbki dopochwowe, spirale wewnątrzmaciczne, diafragma (błony dopochwowe).

Prezerwatywy

Stosowanie prezerwatyw – popularnie nazywanych kondomów – jest niedrogą i bardzo prostą metodą antykoncepcyjną. W idealny sposób stanowią one skuteczną przeszkodę uniemożliwiającą przedostanie się plemników do kanału rodnego kobiety. Kondomy są jednym z najstarszych znanych sposobów antykoncepcyjnych. Prezerwatywy można podzielić na te stosowane przez mężczyzn oraz kobiety.

Prezerwatywy stosowane przez mężczyzn wykonane są główni z lateksu lub rzadziej poliuretanu i można je spotkać w wielobarwnej gamie kolorystycznej oraz smakowej. Mężczyzna zakłada taką prezerwatywę bezpośrednio przed stosunkiem na penisa w stanie erekcji. Założona prezerwatywa powinna być naciągnięta na całą długość penisa. Na jej końcu znajduje się zbiorniczek (wypustka), która wypełnia się nasieniem w czasie wytrysku podczas stosunku płciowego. Dzięki temu nasienie nie przedostaje się do pochwy.

Kobieca prezerwatywa swoim wyglądem przypomina prezerwatywy dla mężczyzn. Jej długość wynosi około 17-18 centymetrów, na obu końcach znajdują się pierścienie. Pierścień wejściowy ma średnice około 7 centymetrów i ma za zadanie zapobieganie wpadaniu do pochwy nasienia. Drugi pierścień ma posiada zakończenie o średnicy około 5-6 centymetrów i ma na celu umiejscowienie kondoma w pochwie. Prezerwatywa dla kobiet również jak w przypadku prezerwatywy męskiej jest jednorazowa. Wykonana jest z folii poliuretanowej. Użycie kobiecego kondoma wymaga odrobiny wprawy, niektórym również przeszkadza szelest prezerwatywy podczas stosunku. Warta uwagi jest informacja, iż prezerwatywa kobieca jest 10 razy mocniejsza aniżeli tradycyjna. W Polsce niestety nadal pozostaje trudno dostępną, mało znana i drogą formą antykoncepcyjną.

Dużą zaletą obu prezerwatyw jest fakt, iż nie wywołują one żadnych skutków ubocznych oraz chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Kolejnymi zaletami prezerwatyw jest ich dostępność (nie potrzebna recepta) i możność natychmiastowego użycia, bez jakichkolwiek złożonych zabiegów. Jako wady metody można uznać skuteczność, która jest zależna od staranności używania, jak i możliwość wystąpienia ewentualnych uczuleń na materiał wykonania, obniżenie doznań czy podrażnienie ścianek pochwy.

Kapturek naszyjkowy

Kapturek antykoncepcyjny inaczej nazywany naszyjkowym służy do użytku wielokrotnego, jest dopasowanym do kształtu szyjki macicy kapturkiem wykonanym z gumy lub kauczuka. Najczęściej ma kształt stożka lub walca. Doskonale założony powinien przylegać idealnie do tarczy szyjki macicy i odgradzać ją wraz z jajowodami od pochwy. Kapturek dopochwowy powinien być założony przed stosunkiem płciowym i może pozostać w pochwie przez 24 godziny . Najpóźniej po 8 – 9 godzinach po stosunku należy go wyjąć pociągając za nitkę wystającą z pochwy. Kapturki naszyjkowe są małe i niewyczuwalne podczas stosunku. Rozmiar kapturka dobierany jest dla każdej kobiety indywidualnie przez lekarza. Kapturek to pewna odmiana diafragmy – jest ona jednak mniejsza od błony dopochwowej, przez co lepiej może dopasować się do szyjki macicy. Warto jednak pamiętać, że kapturek stanowi osłonę szyjki macicy a diafragma błony dopochwowej.

Kapturek naszyjkowy stanowi idealną alternatywę dla kobiet, którym z przyczyn zdrowotnych nie zaleca się stosowania antykoncepcji hormonalnej. Nadaje się również do stosowania przez kobiety, które mają zbyt zwiotczałe ściany pochwy lub bardzo często chorują na zapalenia pęcherza moczowego. Kolejną zaletą jest fakt, iż dotychczas żadne badania nie wykazały działań niepożądanych z korzystania z kapturków – jest prawie neutralny dla płodności. Niestety skuteczność kapturków w zapobieganiu przenoszenia chorób płciowych jest bardzo słabo udokumentowana. Minus stanowi również fakt, iż obecność kapturka może znacznie osłabiać doznania seksualne, jak i wymaga wprawy przy zakładaniu go, gdyż może się zsunąć.

Gąbka antykoncepcyjna

Gąbka antykoncepcyjna (dopochwowa) nie jest współcześnie bardzo popularną metodą antykoncepcji. Jest ona metodą zarówno chemiczną, jak i mechaniczną – nasączona została w specjalnym preparacie plemnikobójczym (nonoksynolem-9 lub benzalkonium). Blokuje ona również dostęp nasienia do jajowodów, jest więc również antykoncepcją mechaniczną. Gąbka swoim wyglądem przypomina gąbeczkę (krążek) z wgłębieniem, która posiada tasiemkę – jej działanie jest identyczne jak w przypadku sznurka umieszczonego w tamponie, ma pomóc w wyjmowaniu jej z pochwy. Gąbka dopochwowa zakładana jest tak samo jak tampon – każda kobieta używająca tamponów nie powinna mieć problemów z jej aplikacją. Gąbka powinna być umieszczana w pochwie krótko przed współżyciem, a pozostawać w niej nie dłużej aniżeli 30 godzin (powinna ona zostać w pochwie minimum 14 godzin od ostatniego wytrysku). Gąbka powinna być wymieniona w przypadku ewentualnej zmiany partnera seksualnego.

Stosowanie gąbki dopochwowej jest neutralne hormonalnie, co jest jej niewątpliwą zaletą. Co więcej, dopuszczalne jest jej używanie w czasie cyklu menstruacyjnego. Niestety poważnym jej minusem jest niska skuteczność zabezpieczenia przed ciążą oraz niska dostępność w Polsce. Dodatkowo, przez to, że jest ona nasączona środkiem chemicznym, może powodować alergie.

Diafragma (błona dopochwowa)

Diafragma to krążek (błona dopochwowa) wykonany z cienkiej gumy przeznaczony do wielokrotnego użytku. Warto zauważyć, że kapturek naszyjkowy wgląda bardzo podobnie, ale jest o wiele mniejszy. Diafragma podobnie jak kapturki naszyjkowe mogą być stosowne ze środkami plemnikobójczymi (kremem, pianką lub żelem) oraz hamują przedostanie się nasienia do macicy.

Diafragma jest gumową błoną, która ma kształt kopuły. Na jej brzegach umieszczony jest elastyczny pierścień. Rozmiar błony dopochwowej wybierany jest dla kobiety przez ginekologa (lekarz ginekolog powinien nauczyć kobietę jej zakładania). Jej rozmiar może ulec zmianie przy wzroście masy ciała powyżej 5 kilogramów, bądź po urodzeniu dziecka. Diafragmę powinno się zakładać do pochwy godzinę przed stosunkiem płciowym (należy ją zakładać przy pustym pęcherzu moczowym), jak i pamiętać o jej wyjęciu po 8-10 godzinach po zbliżeniu. Po wyciągnięciu należy zadbać o jej czystość – umyć, osuszyć i schować ją w higieniczny sposób. Błona dopochwowa najczęściej wystarcza na okres 2 lat.

Zaletą diafragmy jest przede wszystkim możliwość wielokrotnego użytku oraz możność używania w czasie karmienia piersią lub w czasie ciąży. Dodatkowym jej plusem jest fakt, iż nie ingeruje chemicznie w naturalny cykl kobiety, gdyż nie zawiera żadnych hormonów. Jest również dostępna bez recepty i stosunkowo tania. Niestety nie stanowi ona idealnego środka antykoncepcyjnego. Istnieje możliwość błędnego założenia błony oraz może ona prowadzić do dyskomfortu (może być przyczyną zaburzeń w oddawaniu moczu i otarć).

Spirala – wkładka wewnątrzmaciczna

Popularna wśród kobiet spirala nosi nazwę wkładki wewnątrzmacicznej lub sprężynki. To bardzo plastyczna, miękka kształtka umieszczana przez lekarza w macicy. Sprężynka swoimi „ramionami” rozpiera się w macicy, powodując zmiany w jajowodach i błonie śluzowej, sprawiając zapobieganie zapłodnienia komórki jajowej bądź też zagnieżdżenia zarodka. Wkładka wewnątrzmaciczna umieszczana jest w macicy w ostatni dzień cyklu menstruacyjnego (ostatni dzień krwawienia). Jest ona skuteczna (zależnie od modelu) od roku do 5 lat, a nawet w niektórych przypadkach do 12 lat. Współcześnie wkładki produkowane są z elastycznego plastiku w wielu rozkładach przestrzennych dopasowujących się jak najlepiej do światła macicy. Materiał, z którego wykonana jest spirala dodatkowo pokryty jest miedzią, cynkiem bądź srebrem. Jony wymienionych metali mają działanie plemnikobójcze (najprawdopodobniej upośledzają przemiany energetyczne glikogenu w plemnikach oraz zmieniają właściwości w śluzówce macicy).

Wkładka wewnątrzmaciczna nie jest zalecana kobietą, które jeszcze nie rodziły. Po porodzie można ją założyć po 6 tygodniach (w przypadku porodu naturalnego), po cięciu cesarskim lekarze ginekolodzy zalecają odczekać 3 miesiące. Istnieje również szereg innych przeciwwskazań do założenia spirali m.in. stany zapalne narządów rodnych, nadżerki, mięśniaki, niedokrwistość, w przypadku nietypowej budowy ciała, wad wrodzonych czy skłonności do poronień etc. Stosowanie wkładki obarczone jest wieloma działaniami niepożądanymi co niestety stanowi jej dużą wadę. Za jej zalety uznaje się to, iż nie wpływa w żaden sposób na aktywność seksualną oraz nie trzeba pamiętać o jej przyjmowaniu bądź zakładaniu. Jest bardzo łatwo dostępna i uznawana za bardzo dobry środek antykoncepcyjny.

Wskaźnik Pearla

Wskaźnik Pearla jak sama nazwa wskazuje został opracowany przez Raymonda Pearla w XX wieku (w 1932 roku). Wskaźnik ten służy do określenia skuteczności istniejących metod antykoncepcyjnych. Wyznacza się go jako pomnożony przez 1200 (lub u niektórych badaczy 1300) stosunek liczby niechcianych poczęć do liczby badanych cykli, przy stosowaniu danej,a określonej metody antykoncepcyjnej. Jest więc liczbą zapłodnień w ciągu roku kalendarzowego na 100 kobiet przebadanych (zakładając ok. 1200 cykli). Im niższa liczba wyznaczona przez wskaźnik Pearla tym uznaje się, iż określona metoda jest skuteczniejsza. Należy mieć jednak na uwadze fakt, iż skuteczność danej metody antykoncepcyjnej zależny jest od wielu czynników, dlatego też określając wskaźnik podaje się dwie liczby. Wskaźnik Pearla wyliczany jest na podstawie obserwacji próbki populacji, za co jest mocno krytykowany – badanie różnorodnych populacji może prowadzić do uzyskania odmiennych wartości.

Wskaźnik Perla

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *